اثر فوق العاده ورزش در دیابت نوع 1 و 2

در طولانی مدت ورزش منظم هوازی سبب افزایش آنزیم های میتوکندریال سلول های عضله، تعداد فیبر های عضلانی و افزایش تعداد مویرگ های عضلانی می شود به علاوه با افزایش گیرنده های انسولین سبب افزایش حساسیت به انسولین می شود.

افرادی که به طور روزانه ورزش نمیکنند و حرکات کششی انجام نمی دهند به مرور به دلیل اضافه وزن دچار دیابت میشوند و این افراد می توانند با خرید محصولات دیابت و استفاده در زمان های مناسب در کنار ورزش های روزانه سطح  قند خون خود را کاهش بدهند .

اثرات کوتاه مدت ورزش بر روی افراد دیابتی نوع 2 :

مخصوصاً در دیابت نوع 2 که در حال مصرف دارو های خوراکی هستند ورزش سبب افزایش اثرات این دارو ها با مکانیسم افزایش حساسیت به انسولین می شود. در دیابت نوع 1 اثرات کوتاه مدت ورزش بستگی به سطح سرمی انسولین و مدت زمان ورزش و محل و زمان تجویز انسولین دارد.

اثرات ورزش در دیابت نوع 1:

• انسولین تجویزی به این افراد در بدن باقی است و مکانیسم طبیعی کاهش انسولین در مواقع افت قند نمی تواند انسولین موجود را کاهش دهد لذا قند توسط عضله جذب شده و از طرفی تولید گلوکز کبدی نیز وجود ندارد.
• افزایش دمای بدن ناشی از افزایش جریان خون به دنبال ورزش سبب افزایش جذب انسولین زیر جلدی می شود که خود عاملی است برای کاهش قند خون می باشد. در این حالت افراد برای چک کردن قند خون و بررسی تاثیر آن می تواند با خرید دستگاه تست قند خون آوان و تست های مرتب مراقبت بیشتری از بدن خود نمایند.
• کمبود انسولین سبب اختلال در جذب گلوکز توسط عضله شده و از طرفی نمی تواند مانع تولید کبدی گلوکز با واسطه هورمون های متقابل انسولین خصوصاً اپی نفرین، کورتیزول و هورمون رشد گردد این تغییرات منجر به لیپولیز و افزایش اسید های چرب آزاد در تولید کتون ها و اسید می شود.

اثرات طولانی مدت در افراد دیابتی نوع 1و 2 متفاوت است:

در افراد دیابتی نوع 2 به علت سن بالاتر و توده بدنی بالاتر نقص عملکرد بطن چپ و اختلال میتوکندریایی عضلات و به طبع آن کاهش قدرت اکسیداتیو آن ها تحمل ورزش کاهش یافته است. بسیاری از این اثرات طی 4-2 هفته ورزش از طریق افزایش فعالیت میتوکندری ها، افزایش حساسیت به انسولین و افزایش مویرگ های عضلانی بهبود می یابد. ورزش و خرید دستگاه قند خون بایونیم و استفاده جهت تست های مرتب و دقیق ،کنترل قند خون را در دیابت نوع 2 بهبود می بخشد. ورزش سبب کاهش ریسک فاکتور های بیماری های قلبی عروقی مثل هیپرلیپیدمی، فشار خون در بیماران دیابت نوع 2 می شود. در هر حال ورزش سبب بهبود در بیماری های قلبی عروقی و مرگ و میر ناشی از آنها در افراد دیابتی نوع 2 می شود.

اثرات طولانی مدت ورزش بر دیابت نوع 1 :

در مقایسه با دیابت نوع 2 نقش ورزش در بهبود کنترل قند خون در دیابت نوع 1 کمتر است این حالت به دلیل اهمیت کمتر مقاومت به انسولین در این بیماران می باشد. در دیابت نوع 1 ورزش هوازی در مقایسه با ورزش های مقاومتی و ترکیبی به مراتب نقش بیشتری در کنترل قندخون داشته است. در کل در افراد دیابتی نوع 1 مستقل از وضعیت کنترل قند خون با دستگاه تست قند خون فواید دیگر ورزش از جمله تأثیر آن بر سلامت عمومی و نیز نقش ورزش در کنترل فشار خون توصیه به انجام ورزش این افراد را توجیه می کند. لازم به ذکر است افراد مبتلا به دیابت نوع 1 در صورت کنترل مناسب می توانند از هر نوع فعالیت ورزشی و حتی ورزش های حرفه ای و رقابتی را در برنامه خود داشته باشند اما همانند افراد مبتلا به دیابت نوع 2 توصیه می شود حداقل 15 دقیقه فعالیت هوازی متوسط تا شدید در هفته جزئی از برنامه زندگی آن ها باشد. و در صورت عدم وجود منبع پزشکی حداقل 2 بار در هفته تمرینات ورزشی مقاومتی را در کنار ورزش های هوازی انجام دهند.

نوع و میزان فعالیت ورزشی:

ورزش در دیابت نوع 1 و 2 جهت کنترل قند خون، کمک به تثبیت وزن و کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی و کاهش مرگ و میر ناشی از آن توصیه می شود. اما هیچ نسخه واحدی برای همه افراد وجود ندارد. در هر حال توصیه می شود، حداقل و اکثر روز های هفته 30 تا 60 دقیقه فعالیت هوازی در حد متوسط تا شدید داشته باشند میزان این فعالیت باید در حدی باشد که 40 تا 60 درصد ماکزیمم جذب اکسیژن حاصل شود.

بررسی وضعیت قلبی عروقی قبل از ورزش:

در افراد مبتلا به دیابت که ورزش را از سطح سیکلی شروع کرده و به تدریج میزان و شدت آن را افزایش می دهند انجام تست ورزشی نیاز نیست. اما در مواقع وجود بیماری های عروق کرونر یا اختلال عروق محیطی یا شریان کاروتید جهت شروع ورزش بایستی تست تحمل ورزش انجام شود و برنامه ورزشی بر اساس آن توصیه شود.

توصیه های لازم به افراد دیابتی جهت انجام ورزش

• در افرادی که قند بالای 250 یا کتونمی دارند تا زمان کنترل قند خون انجام فعالیت بدنی شدید توصیه نمی شود به هر حال در مواقع قند کمتر از 250 و نبودن کتونمی انجام ورزش سبک بلامانع است.
• کنترل قند خون باید با نوار تست قند خون با کیفیت صورت گیرد تا بهترین نتیجه مشخص شود.
• در افراد مصرف کننده انسولین و دارو های ترشح کننده انسولین سطح قند خون باید قبل، حین و بعد از ورزش چک شود و میزان انسولین مورد نیاز تنظیم شود.
• بعد از هر با تزریق انسولین باید سرنگ انسولین تعویض گردد.
• مصرف مایعات در حد مورد نیاز قبل، بعد و حین ورزش توصیه می شود.
• در صورت قند کمتر از mg/dLit 100 باید فرد 30-15 دقیقه قبل از ورزش، g 30-15 گلوکز با جذب سریع همانند چهار عدد قرص گلوکز-آب میوه(حدود 2/1 فنجان) ویا یک قاشق عسل وهر 30 دقیقه این عمل تکرار شود و با چک قندخون میزان قند خون فرد بایستی بالای 100 میلی گرم در دسی لیتر حفظ شود.

ورزش در مواقع وجود مشکلات قلبی:

آترواسکلروز، فشار خون بالا و کاردیومیوپاتی در دیابت نوع 2 شیوع بالاتر دارد و خطر مرگ ناگهانی در آن ها بالاتر است، افراد دیابتی دارای درد قفسه سینه باید به عنوان گروه در معرض خطر تلقی شده و تحت نظر ورزش کنند. فعالیت بسیار شدید، تمرینات ایزومتریک و ورزش در هوای گرم باید با احتیاط انجام شود. اما فعالیت های متوسط مانند پیاده روی، کارهای روزانه مانند باغبانی، ماهیگیری، فعالیت متوسط در هوای معتدل مناسب در کنار خرید دستگاه قندخون استار جهت تست قندخون در زمانبندی درست، مناسب است.

 توصیه های ورزشی به بیماران عبارت اند از:

• وزن را کنترل کنید
• قند خون را کاهش دهید و تحت کنترل در آورید
• از بیماری های قلبی جلوگیری می کند
• فشار خون را تحت کنترل در آورید
• چربی خون را کاهش دهید
• پیاده روی منظم
• ورزش های کششی
• دوچرخه سواری
• شنا

علاوه بر فواید گفته شده از آنجایی که ورزش کردن می تواند استرس را کاهش دهد در نتیجه می تواند باعث پایین آمدن احتمال بیماری های قلبی عروقی شود که افراد دیابتی بیشتر از دیگران در معرض این بیماری ها هستند. همچنین اگر تمرینات ورزشی به صورت مرتب انجام شوند باعث کاهش وزن شده که این امر می تواند امکان کنترل بهتر قندخون را به افراد مبتلا به دیابت بدهد.

با آرزوی سلامتی برای شما. به شما پیشنهاد می کنیم مقاله بهترین سبزیجات برای کاهش قند خون را مطالعه کنید. این مقاله اطلاعات مفیدی در مورد روش های کنترل و کاهش میزان قند خون خواهد داد.