آناتومی زانو و مفصل پا

مفصل زانو بزرگترین، پیچیده ترین و مهمترین مفصل در بدن انسان است: زانو از سه استخوان تشکیل شده است. استخوان ران (فمور) بر روی استخوان ساق (درشت نی یا تیبیا) قرار گرفته و با استخوان کشکک (پاتلا) در مقابل آنان مفصل زانو را تشکیل می دهند. زانو دارای دو مفصل است: مفصل تیبیوفمورال (درشت نی-رانی) در میان استخوان های ران و درشت نی و مفصل پاتلافمورال (کشککی-رانی) در میان استخوان های ران و درشت نی و مفصل پاتلوفمورال (کشککی-رانی) در میان استخوان ران و کشکک قرار دارند.

زانو از نوع مفصل لولایی است که موجب حرکات خم کردن و باز شدن در زانو می شود. همچنین تا حدودی می تواند به سمت داخل و خارج نیز بچرخد. مفصل تیبیوفمورال در انتقال وزن و حرکات زانو شرکت می کند و قسمت مهمتر مفصل زانو محسوب می شود. نقش اصلی مفصل پاتلوفمورال در انجام حرکات فعال اکستنشن می باشد. مفصل زانو به وسیله یک کپسول مفصلی، غشاء سینوویال (حاوی مایع سینوویال) و لیگامانها احاطه می شود. اگر در اکثر درد زانو کم فعالیت شدید حتما قند خون خود را با دستگاه تست قند خون اندازه گیری کنید که دچار بیماری دیابت نشوید.

استخونان های زانو

نکته ای که در مورد مفصل زانو اهمیت دارد شکل دیستال استخوان فمور است. قسمت دیستال استخوان فمور دارای دو کندیل خارجی و داخلی است. کندیل داخلی نسبت به کندیل خارجی دارای انحنای بیشتری است. انحنای بیشتر کندیل داخلی در حرکت فلکشن زانو موجب چرخش اندکی به خارج می شود.

بخش پروگزیمال استخوان تیبیا نیز دارای دو کندیل داخلی و خارجی است، سطح دو کندیل مشابه یکدیگر نیستند کندیل خارجی از جلو به عقب اندکی محدب است در حالی که کندیل داخلی مقعر می باشد. بنابراین غلت خوردن در کندیل خارجی تیبیا نسبت به کندیل داخلی بیشتر است. در نظر داشته باشد که اگر دچار درد در زانو خود شدید به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک تشخیص به استراحت طولانی مدت داد، در دوران نقاهت از دستگاه فشارسنج استفاده کنید تا دچار بیماری فشار خون نشوید.

در حین حرکت فلکشن، کندیل خارجی فمور نسبت به کندیل داخلی به عقب بیشتر می غلتد. علاوه بر آن MCL نسبت به LCL قویتر است. این دو عامل سبب می شوند که کندیل داخلی فمور نسبت به کندیل خارجی کم تحرک تر باشد.

مکانیسم چرخش Screw-Home  (قفل کردن زانو): A) در هنگام حرکت انتهایی اکستنشن کامل مفصل زانو فاکتور کمک به مکانیسم قفل کردن زانو می کند. شکل کندیل داخلی فمور که قوس دار می باشد. 2 – کشش لیگامان صلیبی قدامی و کشش محور چهار سر ران در خارج زانو است. هر کدام از فاکتور های فوق باعث چرخش تیبیا به خارج نسبت تبه استخوان فمور می شود. B) دو فلش موجود مسیر تیبیا را بر روی کندیل فمورد در هنگام 90 درجه نهایی اکستنشن نشان می دهد. نکته مهم انحنای کندیل داخلی فمور می باشد که کمک به هدایت تیبیا به چرخش خارجی و ایجاد موقعیت قفل کردن زانو می کند. استفاده از کفی طبی می تواند سبب به زاویه درست زانو های شما کمک کند.

استخوان پاتلا (کشکک) یا کاسه زانو، استخوان کوچک و پهنی است که در بخش جلویی مفصل زانو قرار دارد و بدلیل مفصل نشدن با استخوان های ران و ساق دارای حرکت است. استخوان پاتلا در بدن انسان بزرگترین استخوان از نوع کنجدی است. این استخوان در کودکان به صورت غضروف نرم است و با افزایش سن استخوانی می شود. تعدادی از تاندون های عضلات، تعدادی لیگامان و کپسول مفصلی به کشکک متصل هستند. در راه رفتن 0/3 برابر وزن بدن بر استخوان کشکک وارد می شود و این فشار در بالا رفتن از پله ها 2.5 و در پایین آمدن از پله 3.5 و در نشستن و بلند شدن 7 برابر وزن بدن است.

وظیفه اصلی پاتلا محافظت از تاندون عضله چهار سر ران و عملکرد تبدیل تاندون چهار سر ران و عملکرد تبدیل تاندون چهار سر به اهرم نوع یک است. در حین حرکت، این تاندون در کانال بین کندیلی فمور همانند یک طناب در قرقره میغلتد.

استخوان پاتلا در بخش خارجی دارای استحکام کمتری است (در رفتگی به خارج) و علت آن این است که مکانیسم و نیروی تولید شده از سمت عضلات چهار سر ران به صورت مورب است. اما تاندون آن مستقیم روبه پایین می باشد. بنابراین با انقباض عضلات چهار سر ران، تاندون چهار سر ران استخوان پاتلا را به سمت خارج می کشد.

لیگامان های زانو

لیگامان یا رباط به نوارهای محکم بافته شده ای گفته می شود که انتهای استخوان ها را به یکدیگر متصل می کنند. در مفصل زانو دو لیگامان مهم در طرفین زانو قرار دارند که عبارتند از: لیگامان جانبی داخلی(MCL) و لیگامان جانبی خارجی (LCL).این دو لیگامان، مانع از حرکت بیش از حد زانو به طرفین می شوند.

دو لیگامان مهم دیگر در داخل مفصل زانو بین استخوان ران و درشت نی وجود دارند. لیگامان متقاطع جلویی که لیگامان صلیبی قدامی (ACL) نیز نامیده می شود. این لیگامان مانع از لغزیدن بیش از حد درشت نی روی استخوان ران به سمت جلو می شود. لیگامان دوم لیگامان متقاطع پشتی که همانم لیگامان صلیبی خلفی (PCL) است و مانع از حرکت بیش از حد درشت نی روی استخوان به سمت عقب شده و در این حالت برای کمک بیشتر به لیگامان ها می توانید از زانو بند طبی به عنوان کمک درمان و مراقبت بیشتر استفاده کنید که از لیگامان ها کاملا محافظت می کند و در این حالت لیگامان ها پایداری زانو را حفظ می کنند.

لیگامان مدیال پاتلوفمورال در ناحیه داخلی استخوان پاتلا قرار گرفته و آن را به کندیل داخلی ران متصل می کند و در مقابل نیروهای را خارج کشیده پاتلا، آن را محافظت می کند (مانع در رفتگی استخوان پاتلا به خارج می شند).

لیگامان صلیبی قدامی

ACL  از بخش قدامی میانی کندیل داخلی تیبا شروع می شود و به صورت مورب به قسمت خلفی بالا آمده و پس از عبور از کنارۀ خارجی PCL به سطح داخلی کندیل خارجی فمور می چسبد. ACL در مقابل اعمال زیر نقش ثابت دهنده ایستا دارد:

• سر خوردن استخوان تیبیا بر روی فمور به سمت جلو
• چرخش داخلی تیبیا بر روی فمور
• چرخش خارجی تیبیا بر روی فمور
• هایپراکستشن مفصل تیبیوفمورال

ACL از دو باندل به نام های آنترومدیال (AM) و پوسترولترال (PL) تشکید شده است. ACL (بخصوص باندل PL) در صاف شدن کامل زانو، کاملاً سفت می شوند و در حرکت فلکشن شل خواهند شد. زمانی که زانو کاملا اکستنت (صاف) شده است، محل چسیبندگی AM به فمور در جلوی محل اتصال PL است. و زمانی که زانو خم است ، موقعیت نسبی آن عکس زمانی است که زانو صاف است.

بنا بر گزارش سایت معتبر tandfonlineدر 15 درجه آخر اکستنش، چرخش داخلی تیبیا فشار زیادی را بر ACL  وارد می کند. چرخش خارجی تیبیا نسبت به چرخش داخلی فشار کمتری وارد می کند، ولی در هر حال بیش از فشاری است که در حالت طبیعی بر AVL وارد می شود.

امیدواریم که از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. به شما پیشنهاد می کنیم مقاله راهنمای درمانی هیپوگلیسمی چیست را مطالعه کنید تا در مورد این بیماری که با دلیل ایجاد آن دیابت است اطلاعات مفیدی کسب کنید..