خطرات بی توجهی به فشارخون

بالا رفتن فشار خون در زمینه آپنه انسدادی خواب از عللی است که به طور روز افزونی در حال شناسایی می باشد به همین دلیل باید با خطرات بی توجهی به فشارخون آشنا شوید. هیپرتانسیون به طور مستقل از چاقی در بیش از ۵۰ درصد کسانی که آپنه انسدادی خواب دارند دیده می شود. این بیماری حالت شدید و انتهایی سندرم تنفس مختل در خواب می باشد. شدت فشارخون با شدت آپنه خواب مرتبط است. تقریبا ۷۰ درصد مبتلایان به آپنه انسدادی خواب چاق هستند. در بیمارانی که پرفشاری خون آنها به دارو مقاوم است و سابقه خر خر شبانه دارند باید به این حالت شک کرد. تشخیص با پلی سونوگرافی تایید می شوند. در بیمارانی که چاق هستند، احتمالا کاهش وزن به تسکین یا بهبودی کامل  آپنه خواب و هیپرتانسیون مرتبط با آن کمک می کنند. فشار مثبت مداوم راه های هوایی(CPAP) در زمان خواب از درمان های موثر آپنه خواب انسدادی است. بیمارانی که پرفشاری خون آنها مقاوم به دارو است، ممکن است متعاقب درمان با CPAP به دارو های ضد پرفشاری خون پاسخ بهتری بدهند. برای متوجه شدن اینکه دچار فشار خون بالا هستیم استفاده از دستگاه فشارسنج به ویژه دستگاه فشارسنج عقربه‌ای به دلیل درصد خطای کمتر الزامی است.

پیشگیری از فشارخون بالا

بهترین و آسان‌ترین راه برای پیشگیری از فشارخون بالا داشتن سبک زندگی سالم است. این موضوع لازم نیست با حذف وعده‌های غذایی یا سخت گیری‌های بی جا باشد بلکه باید یک روش متعادل در پیش بگیرید. برخی از مواردی که باید رعایت شود عبارت اند از:

• پرهیز از مصرف الکل و سیگار
• کاهش غذاهای چرب
• افزایش غذاهای پرفیبر
• فعالیت بدنی روزانه
• کاهش مصرف نمک و غذاهای شور
• دوری از استرس
• استفاده از محصولات بدون قند چرا که فشارخون و دیبات یک رابطه دو سویه دارند.

انواع فشار خون:

فشار خون روپوش سفید

گاهی بیماران در کلینیک یا مطب فشار خون بالا دارند اما در مواقع دیگر از جمله در منزل فشار خون طبیعی دارند. این مورد نیز با خطر عوارض قلبی_ عروقی همراه است. هر چند خطر آن از فشار خون مداوم و پایه ای کمتر است. به هر حال جهت کاهش این عامل مخدوش کننده اقداماتی توصیه شده است از جمله:

۱_ اندازه گیری فشار خون با استفاده از دستگاه فشارسنج توسط تکنسین یا پرستار

۲_ تکرار اندازه گیری ها در جلسات بعدی حتی تا ۶ بار و تا ۶ ویزیت مجزا در صورتی که بتوان شواهد آسیب به ارگان های طبیعی مثل قلب، مغز و چشم را داشته باشم.

۳_اندازه گیری فشار خون و مانیتورینگ آن به صورت سرپایی

فشار خون ماسکه شده

فشار خون فرد در منزل بالاتر است ولی در کلینیک در محدوده نرمال است.

به این منظوره اندازه گیری فشار خون به صورت سرپایی و یا منزل توسط انجمن اروپایی فشار خون و قلب مطرح شده که معیار های تقریبا متفاوتی دارند.

بر اساس انجمن ESH/ESC تعریف فشار خون عبارتست از:

✔ میانگین فشار خون در ۲۴ ساعت بیشتر از ۱۳۰/۸۰ mmHg

✔میانگین فشار خون در طول بیداری بیشتر از ۱۳۵/۸۵ mmHg

✔میانگین آن در طول خواب بیشتر از ۱۲۰/۷۰ mmHg

در هر حال فشار خون گرفته شده به صورت سرپایی در طول روز به فشار خون اندازه گیری شده در کلینیک نزدیک تر است. اما اندازه گیری فشار خون به صورت سرپایی و در منزل با مشکلاتی همراه است. از جمله نیاز به یک دستگاه جهت اندازه گیری فشار خون به صورت هر۲۰-۱۵ دقیقه طی ۲۴ ساعت در حالت بیداری و هر ۶۰ یا ۳۰  دقیقه در طی خواب. به هر حال هرچند میانگین فشار اندازه گیری شده به صورت سرپایی نسبت به فشار اندازه گیری شده در کلینیک پیش بینی کننده قوی تر برای مشکلات قلبی_ عروقی است شما میتوانید خرید دستگاه فشارسنج بازویی کار خودتان را راحت کنید.

اما به طور گسترده در آمریکا هنوز از اندازه گیری فشار در کلینیک استفاده می شود.

فشار خون نهفته (پره هیپرتانسیون)

حد فاصل بین فشار خون نرمال و فشار خون آشکار حالتی است که فرد علی   رغم قرار نگرفتن درمحدوده فشار خون واضح در معرض فشار خون قرار دارد اما هنوز به دارو نیاز ندارد. ورزش های هوازی در جلوگیری از عوارض فشار خون کافی است.

فشار خون متوسط تا تشدید (فشار خون بدخیم)

در این حالت فشار خون دیاستولیک فرد بیشتر یا مساوی ۱۲۰mmHg خواهد بود. اما در موارد نبودن سابقه و یا در مواقع افزایش فشار خون حاد به دلیل اکلامپسی یا گلومرولونفریت فشار خون دیاستولیک بیشتر از ۱۰۰ نیز در این تعریف جای می گیرد. در این حالت فشار خون علامتدار است و خود را به صورت خونریزی شبکیه_ اگزودا و یا آدم پاپی نشان می دهد هر چند ممکن است انسفالوپاتی ناشی از فشار خون وجود داشته یا نداشته باشد.

فشار خون اضطراری¹

به حالتی گفته می شود که فشار خون دیاستولیک فرد بیشتر یا مساوی ۱۲۰ و شواهد آسیب و ارگان هایی مثل قلب، کلیه و مغز وجود دارد.

این حالت یک حالت اورژانس است و نیاز به کنترل فشار خون سریع و با داروهای تزریقی دارد. شما در این حالت می توانید برای کنترل اورژانسی فشار خود با استفاده از فشار سنج عقربه ای زنیت مد  ، دائما فشار خون خود را تحت کنترل در بیاورید.

لازم به ذکر است با توجه به این که در غیاب این موارد بدن خود را با فشار های بالا سازش داده است. به منظور جلوگیری از آسیب ارگان ها و جلوگیری از ایسکمی بایستی از پایین آوردن نامعقول و ناگهانی فشار خون اجتناب کرد. وسعی شود ۲۰_۱۰درصد فشار خون متوسط

{(حاصل جمع دو برابر دیاستولیک+سیستولیک)تقسیم بر ۳} در طی یک ساعت اول و سپس ۱۵-۱۰ درصد طی ۲۴ ساعت بعدی کاهش یابد و پس از ۴۸ ساعت ثابت ماندن در وضعیت مناسب، داروهای خوراکی شروع می شود.

فشار خون اورژانس یا فوریت :

در این موارد فشار خون بیشتر یا =mmHg  180/120 است اما شواهد آسیب به ارگان های هدف وجود ندارد . هرچند ممکن است علائمی مثل سردرد ملایم نیز وجود داشته باشد .در این مواقع کاهش فشار خون به سرعت اقدام غیر عاقلانه و غیر علمی است  و بایستی بدون استفاده از دارو های تزریقی ویا نیترو گلیسرین زیر زبانی فشار بیمار طی ساعت ها کاهش یابد زیرا کاهش ناگهانی فشار خون با آسیب ایسکمیک ارگان های حیاتی مثل مغز و قلب همراه خواهد شد . اقدام عاقلانه بستری کردن بیمار در اتاقی ساکت و آرام و برسی و مانیتور کردن از نظر آسیب ارگان ها و کاهش فشار خون با استفاده از کلونیدین خوراکی ( البته نه به صورت طولانی مدت ) یا استفاده از کاپتوپریل خوراکی (درصورت نداشتن حجم مایع اضافی) و به تدریج طی روز ها تا فشار خون بیمار به مقدار هدف یعنی کم تر از mmHg 160/100 برسد و در نهایت در طولانی مدت باکم تر از 140/90 برسد.

به هرحال استفاده از نیفدیپین زیر زبانی در این مورد ممنوع است و پایین آوردن سریع فشار خون ممکن است فرد را در معرض اختلال پرویژون ارگان ها شود و فرد در معرض سکته قلبی , مغزی یا نارسایی کلیه شود . لازم به ذکر است در مواقعی که فرد قبلا داروی ضد فشار خون مصرف نموده است  و با وجود آن دچار افزایش فشار خون شده است بایستی مقدار دارو اضافه شود  تا نتیجه بهتر حاصل شود یا دیورتیک یا دارو های بلوک کننده آلفا مرکزی به صورت اضافه شونده به دارو های قبلی اضافه شود.

البته در صورت کاهش فشار خون استثنائاتی وجود دارد از جمله:

✔ در صورت وجود سکته های مغزی ایسکمیک نباید فشار خون به کمتر از ۱۱۰_۱۸۵ mmHg کاهش یابد به همین دلیل همواره فشارخون خود را با دستگاه فشارسنج دیجیتال مدیسانا تحت کنترل داشته باشید؛ خصوصاً مواقعی که بیمار کاندید درمان ریپرفیژون² ( بازگرداندن جریان خون به حالت طبیعی) باشد.

✔در مواقع دیسکسیون آئورت(پارگی شریان آئورت) بایستی فشار خون سریعا به فشار خون سیستولیک هدف mmHg ۱۲۰_۱۰۰ ترجیحا طی ۲۰ دقیقه کاهش یابد. طی دو دهه اخیر دارو نیفدیپین به طور وسیعی برای درمان فشار خون اضطراری بکار می رفت، این درمان بر خلاف سایر درمان ها مثل دیازوکسید، نیتروگلیسرین و نیتروپروساید

سدیم که به صورت وریدی همراه با مانیتور فشار خون به کار می رود نیاز به مانیتور شدید ندارد و اگر چه بی خطر است به علت احتمال عوارضی مثل احتمال ایسکمی قلبی و مغزی عروقی و بلوک های قلب و حتی مرگ  مورد تایید سازمان غذا و درمان آمریکا FDA نیست و باید اجتناب شود.

فشارخون پایین به اندازه فشار بالا مشکل ساز نیست چرا که درمان فشارخون پایین سریع تر اتفاق می افتد اما این نکته را در نظر داشته باشید که اگر همراه با فشارخون پایین هر کدام از این علائم را داشتید هر چه سریع تر به دکتر مراجعه کرده یا با اورژانس تماس بگیرید چرا که ممکن است در معرض سکته قلبی، مغزی، از کار افتادگی کلیه و .. باشید:

ضعف و غش

سرگیجه و حالت تهوع

خستگی و مشکل در تمرکز

پوست سرد و سفید

نفس تنگی

همچنین می‌توانید با استفاده از فشارسنج مچی زنیت مد  به صورت دقیق و فوری فشار خون خود را اندازه گیری کنید.

همچنین بهتر است با تهیه دستگاه فشارسنج دیجیتال سخنگو همواره سطح فشارخون خود را تحت کنترل داشته باشید.

کوآرکتاسیول(تنگی) آئورت شایعترین علت مادرزادی قلبی عروقی است که باعث افزایش فشار خون می گردد. میزان بروز این بیماری ۸_۱ مورد به ازای هر ۱۰۰۰ تولید زنده است. این بیماری معمولا تک گیر است و در ۳۵ درصد کودکان دارای سندرم ترنر دیده می شوند. حتی اگر ضایعه آناتومیک به وسیله ی جراحی در دوران شیرخوارگی اصلاح شود ، باز هم تا ۳۰ درصد از بیماران دچار هیپرتانسیون می شوند و متعاقبا خطر بیماری عروق کرونر و حوادث عروق مغزی در آنان بالا می رود. موارد خفیف بیماری ممکن است تا سنین جوانی تشخیص داده نشوند. یافته های معاینه فیزیکی تشخیصی بوده و عبارت اند از: نبض های فمورال ضعیف و تاخیری و وجود یک گرادیان فشاری سیستولیک بین بازوی راست و پاها و نیز بسته به محل تنگی بین بازوی راست و چپ، ممکن است سوفل سیستولی وزشی نیز در ناحیه پشتی بین دو استخوان کتف در سمت چپ سمع شود که در این صورت استفاده از کتف بند طبی توصیه می‌شود. تشخیص با پرتو نگاری قفسه صدری و اکوکاردیوگرام از طریق مری تایید می شوند. راه های درمانی شامل ترمیم جراحی با بالن آنژیوپلاستی یا بدون تعبیه استند می باشند. علی رقم این اقدامات امید به زندگی در بسیاری از بیماران کاهش می یابد و ممکن است به دلیل بروز فشار خون بالای مداوم متعاقب عوارضی همچون بیماری های ایسکیمیک قلبی،خونریزی مغزی یا آنوریسم آئورت، مرگ و میر روی دهد. اختلالات اندوکرین دیگری نظیر بیماری های تیروئید آکرومگالی نیز قادرند باعث هیپرتانسیون شوند. ممکن است در نتیجه هیپوتیروئیدی افزایش خفیف فشار دیاستولیک روی دهد، در حالی که هیپرتیروئیدی فشار خون سیستولیک را بالا می برد. هیپر کاسمی نیز به هر علتی که باشد ممکن است فشار خون را بالا ببرد. شایعترین علت هیپر کلسمی، هیپرپاراتیروئیدیسم است. بعضی از دارو های تجویز شده یا بدون نسخه نیز ممکن است با پرفشاری خون مرتبط باشند.

با آرزوی سلامتی برای شما؛ پیشنهاد می‌شود مقاله نحوه تشخیص فشار خون بالا در کودک را نیز مطالعه کنید و سلامتی کودکان خود را در این زمینه تضمین کنید.