این مسئله که دیابت چگونه به کلیه ها صدمه می زند همواره ذهن افراد دیابتی را به خود درگیر میکند. در طی فرایند هضم، مواد زائد تولید می شود. در کلیه ها میلیون ها مویرگ وجود دارد که در دیواره ی آنها سوراخ های بسیار ریزی قرار دارد. این سوراخ ها به عنوان فیلتر عمل می کند و مواد زائد را از خون جدا می کند. خون هنگامی که از این مویرگ ها عبور می کند، مولکول های کوچک مواد زائد از سوراخ ها عبور می کند و وارد لوله های دفعی می شود. مواد مفید مانند پروتئین ها و گلبول های قرمز به علت اندازه ی بزرگ به عبور از این سوراخ ها قادر نیست و در جریان خون باقی می ماند. اگر به دیابت مبتلا شده اید علاوه بر تست روزانه قند خون با دستگاه تست قند خون داکتر به صورت دوره ای زیر نظر پزشک چکاپ دهید.
دیابت به این سیستم جدا کننده صدمه می زند. قند بالای خون موجب تحمیل کار اضافی به کلیه ها می شود و کلیه ها مجبور است مقداری بیشتری از خون را فیلتر کند. این کار اضافی در طی سالیان دراز سبب صدمه به مویرگ ها می شود و در نتیجه شروع به فیلتر کردن و عبور دادن مواد مفید مانند پروتئین ها از خون می شود. این پروتئین های مفید از راه ادرار از بدن دفع می شود. وجود مقدار کمی پروتئین در ادرار «میکروآلبومینوری» نام دارد. اگر مشکل کلیه ها در این مرحله (میکروآلبومینوری) تشخیص داده شود؛ با درمان های خاص می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. کمبود پروتئین ها در بدن می توانید علاوه بر بیماری دیابت سبب ایجاد بیماری فشار خون نیز شود. بهتر است که به صورت دوره ای فشار خون خود را با دستگاه فشارسنج اندازه گیری کنید. دفع بیشتر پروتئین که به آن ماکروآلبومینوری می گویند به راحتی قابل درمان نیست و در نهایت به نارسایی مزمن کلیه منجر می شود. در فرد مبتلا به نارسایی مزمن کلیه، کلیه ها به دفع مواد زائد قادر نیستند و در نتیجه این مواد در بدن انباشته می شود. درمان نارسایی مزمن کلیه، انجام دیالیز منظم و یا پیوند کلیه است. همه ی مبتلایان به دیابت، نارسایی کلیه ها دچار نمی شوند. عوامل مؤثر در نارسایی کلیه ها عبارتست از عوامل ژنتیکی، میزان کنترل قندخون و میزان کنترل فشار خون. هرچه قند خون بیمار و فشار خون بهتر کنترل شود، شانس گرفتار شدن کلیه ها کاهش می یابد. اگر دچار نارسایی کلیه و درد شدید در این قسمت شدید بهتر است که از شکم بند طبی استفاده کنید تا با گرم نگه داشتن کلیه از میزان درد کلیه بکاهید. تا زمانی که تقریبا تمام عملکرد کلیه ها از بین نرود هیچ علامتی ایجاد نمی کند. گاهی علائم مربوط نارسایی کلیه ها اختصاصی نیست و در شرایط دیگری نیز دیده می شود. اولین علامت گرفتار کلیه ها تجمع آب در بدن است. علائم دیگر عبارت است اختلال خواب، کاهش اشتها، نفخ شکم، ضعف بدن و اختلال حواس، آنچه بسیار حائز اهمیت است مراجعه ی منظم فرد مبتلا به پزشک است. باید قند خون رادر محدوده ی طبیعی حفظ نمایید. کنترل دقیق و شدید قند خون، 30 درصد شانس گرفتار شدن کلیه ها را کاهش می دهد. تست روزانه قند خون از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از نوار قند خون با کیفیت در اندازه گیری دقیق قند خون تاثیر چشمگیری دارد. همچنین با کنترل شدید قند خون، در کسانی که پیش تر به میکروآلبومینوری دچار شده اند از پیشرفت بیماری به ماکروآلبومینوری در 50 درصد موارد جلوگیری می شود. حتی مطالعاتی نشان داده است که کنترل شدید قند خون، می تواند سبب بهبودی کامل میکروآلبومینوری شود. همچنین در نظر داشته باشید که فشار خون بالا تأثیر بسیار چشم گیری در پیشرفت گرفتاری کلیه ها دارد. حتی افزایش خفیف فشار خون می تواند وضعیت کلیه ها را بد تر کند. چهار روش کنترل فشار خون بالا عبارت است از: کاهش وزن، کاهش در مصرف نمک، پرهیز از الکل و دخانیات و ورزش منظم.
علائم بیماری کلیوی دیابت
- ایجاد شدن تورم در پا یا مچ آن
- کاهش وزن
- پف کردن زیر چشم
- حالت تهوع
- رنگ پریدگی به دلیل کم خونی
- خارش پوست خشکی آن
- کم شدن اشتها
دارو ها
اگر روش های بالا نتواند فشار خون شما را کنترل کند؛ باید دارو مصرف کنید. دارو های گوناگونی برای کنترل فشار خون وجود دارد اما همه ی آن ها برای بیمارن دیابتی مناسب نیست. بعضی از این دارو ها ممکن است سبب افزایش قند خون شود و یا علائم کاهش و یا افت قند را از بین ببرد. پزشکان بیش تر برای درمان فشار خون بالا در بیماران دیابتی، از دارو های گروه مهار کننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسینوژن به آنژیوتانسین (مهار کننده های ACE) استفاده می کنند. حتما باید در مورد مصرف دارو مناسب برای شما با پزشک خود مشورت کنید چرا که مطالعات نشان داده است دارو های این گروه مانند کاپتوپریل و انالاپریل علاوه بر کنترل فشار خون، از پیشرفت گرفتاری کلیه ها جلوگیری می کند. در حقیقت استفاده از این دارو ها در بیماران دیابتی که به فشار خون بالا نیز مبتلا نیستند مفید است. همچنین افراد مبتلا به دیابت نیاز دارند که با خرید دستگاه تست قندخون امپرور همواره سطح قند خون خود را کنترل کنند.
رعایت رژیم غذایی
رعایت رژیم غذایی کم پروتئین در درمان میکروآلبومینوری توصیه می شود. مصرف پروتئین بالا موجب تحمیل کار زیاد به کلیه ها می شود. رژیم غذایی کم پروتئین سبب کاهش پروتئین دفعی ادرار و افزایش پروتئین خون می شود. می توانید از محصولات بدون قند استفاده کنید تا میزان قند خون شما کنترل شود.
علائم نفروپاتی دیابتی:
– افزایش دفع آلبومین و پروتئین در ادرار
– فشار خون بالا
– کاهش فعالیت کلیه ها
نفروپاتی دیابتی، با عوارض دیابتی زیر ارتباط دارد:
– افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی
– افزایش خطر بیماری های چشمی دیابت (رتینوپاتی)
– افزایش خطر مشکلات عصبی دیابت (نوروپاتی)
ویژگی های نفروپاتی دیابتی عبارت هستند از:
افزایش دفع پروتئین و آلبومین از ادرار، فشار خون بالا و کاهش فعالیت کلیه ها.
این پدیده طی سال های متمادی پیشرفت می کند. بیماران مبتلا به نفروپاتی در معرض افزایش خطر برخی دیگر از عوارض دیابت نظیر بیماری های قلبی عروقی، مشکلات چشمی دیابت (رتینوپاتی) و مشکلات عصبی دیابت (نوروپاتی) هستند. پیشروی تا اخرین مرحله ی بیماری کلیه (از کار افتادن کلیه) یکی از مشکلات اساسی بیماران دیابتی است که به پیوند کلیه یا دیالیز نیاز دارد. برای جلوگیری از ابتلا به سایر بیماری ها مانند هپاتیت بهتر است که بعد از هر بار استفاده از دستگاه تست قند خون سوزن لنست دستگاه را تعویض کنید. مشکلات پزشکی وابسته به آن نیز از معضلات دیگر این بیماران به شمار می رود. یکی از مهم ترین تست ها برای تشخیص و یا پیشگیری از نفروپاتی دیابتی انجام سالانه غربالگری از لحاظ آلبومینوری است. نسبت آلبومین به کراتینین ادراری باید سنجیده شود. در مبتلایان دیابت نوع یک، پنج سال بعد از ابتلا، آلبومینوری مشاهده می شود و در دیابت نوع دو به محض تشخیص باید از لحاظ آلبومینوری چک شوند. تحقیقات نشان داده است که شیوع بیماری های لثه در دیابتی ها شایع تر است و بنا بر این بیماری های لثه نیز باید در لیست عوارض دیابت همانند بیماری های قلبی، سکته های مغزی، بیماری های کلیوی و بیماری های چشمی قرار گیرد. شدید ترین بیماری لثه، پریودنتیت نام دارد. در این مرحله لثه ها شروع به جدا شدن از دندان می کند و بین لثه ها و دندان، فضا های خالی به وجود می آید. این فضا های خالی توسط میکروب ها و چرک پر می شود و این میکروب ها سبب عمیق تر شدن فضا ها می شود. در این مرحله ممکن است برای حفظ دندان های خود به عمل جراحی نیاز پیدا کنید. اگر پریودنتیت درمان نشود؛ عفونت به قسمت های عمقی نفوذ می کند و موجب تخریب اطراف استخوان های فک دندان های شما می شود و در نتیجه دندان هایتان لق می شود. ممکن است این دندان ها خود به خود بیفتد و یا توسط دندان پزشک کشیده شود. تحقیقات نشان داده است که ارتباط بین دیابت و بیماری های لثه دو طرفه است.
نه تنها بیماران دیابتی مستعد بیماری های لثه هستند، بلکه احتمال مبتلا شدن به بیماریهای دهانی مانند ژنژویت (مرحله اول بیماری های لثه) و پریودنتیت (بیماری لثه در مرحله پیشرفته) دارند. علت شیوع بیماری های لثه در دیابتی ها، استعداد زیاد این بیماران به انواع عفونت ها و ناتوانی در مبارزه با میکروب ها است. در نظر داشته باشید که همواره پیشگیری بهتر است درمان بوده پس بهتر است به صورت مرتب سطح قند خون خود را با دستگاه تست قندخون کلورچک تحت کنترل داشته باشید .
غربالگری از لحاظ بیماری عروق کرونر
پیشگیری، تشخیص و کنترل ریسک فاکتور های بیماری های قلبی از مهمترین جنبه های درمان بیماران دیابتی است. بدن ما مانند ماشینی است که به سوختگیری نیاز دارد تا انرژی را برای انجام فعالیت و حفظ دمای بدن به دست آورد. غذایی که می خوریم نقش همان سوختگیری را برای ما انجام می دهد.
پنج نوع مختلف ماده غذایی مورد نیاز بدن کدامند؟
– کربوهیدرات
– پروتئین
– چربی ها
– ویتامین ها
– مواد معدنی
از آنجایی که نوشیدن مقدار زیادی آب کمک کننده افراد دیابتی است باید به این مورد توجه داشته باشیم که این مورد می تواند برای کلیه ها مشکل ساز باشد چرا که سطح سدیم خون کاهش پیدا می کند که به مرور باعث نارسایی کلیه می شود
در مواردی هم که فرد دارای نارسایی کلیه هست با وارد شدن مقدار زیاد آب به بدن کلیه ها توانایی دفع مقدار کافی آب را نخواهند داشت بنابراین باید نوشیدن آب در این افراد محدود شود
همیشه سلامت باشید. امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. به شما پیشنهاد می کنیم مقاله آیا با بیماری دیابت مصرف ویتامین ها ممکن است را مطالعه کنید تا در مورد تاثیر بسیار مصرف ویتامین ها بر دیابت اطلاعات مفیدی کسب کنید.
لذت بردم
با تشکر از توجه شما مخاطب عزیز خوشحالیم که مورد توجه شما قرار گرفته است
مصرف پروتئین زاد برای کلیه ها مشکلی ایجاد میکنه؟
با سلام خدمت کاربر عزیز، در صورتی که فردی دچار نارسایی کلیه نباشد لازم به محدود کردن مقدار پروتئین مصرفی نیست
ممکنه باعث نارسایی کلیه بشه؟
با سلام و تشکر از شما کاربر عزیز، بله در مواردی که کنترل نشود میتواند باعث نارسایی کلیه شود
دیابت باعث آسیب به لثه میشه؟
با سلام و تشکر از شما کاربر عزیز، بله در صورت کنترل نکردن و عدم مراقبت از دهان و دندان دیابت میتواند به لثههای فرد آسیب بزند
کم اشتهایی میتونه از علائم بیماری کلیوی دیابت باشه؟
با سلام و سپاس از شما کاربر عزیز، بله یکی از علائم بیماری کلیوی ناشی از دیابت میتواند کم اشتهایی باشد
دیابت ممکنه باعث از کارافتادگی کلیه هم بشه؟
با سلام و عرض ادب خدمت شما کاربر محترم، بله در مواردی که این بیماری کنترل نشود و با دکتر متخصص مشورت های لازم صورت نگیرد ممکن است باعث از کارافتادگی کلیه شود
حالت تهوع میتواند از علائم بیماری کلیوی باشد؟
با سلام و عرض ادب خدمت شما کاربر عزیز، بله حالت تهوع میتواند از علائم بیماری کلیوی دیابت باشد
خشکی پوست میتونه به دلیل بیماری کلیوی دیابت بشه؟
با سلام و عرص ادب خدمت شما کاربر عزیز، بله خشکی پوست می تواند به دلیل بیماری کلیوی دیابت باشد
تیر کشیدن کلیه میتونه به دلیل بیماری کلیوی دیابت باشه؟
سلام ، امکان دارد به دلیل بیماری کلیوی دیابت باشد اما بهتر است به پزشک متخصص مربوطه مراجعه شود.
سلام دیابت میتواند باعث دیالیزی شدن کلیه شود؟
سلام خدمت شما کاربر محترم بله دیابت اگر کنترل نشود باعث نارسایی کلیه و دیالیزی شدن آنها می شود.
رژیم غذایی میتواند در کنترل این بیماری موثر باشد؟
سلام خدمت شما کاربر گرامی ، بله رژیم غذایی صحیح میتواند این بیماری را کنترل کند.