دیابت چیست؟
دیابت بیماری ای شایع و خطرناک است و زمانی اتفاق می افتد که بدن انسان نتواند قند موجود در خون را مصرف کند و یا بدن نمیتواند هورمون انسولین را تولید کند و یا در صورت تولید آن بدن نمیتواند انسولین را جذب کند این بیماری دو نوع دارد، دیابت نوع یک و دیابت نوع دو که هرکدام از این بیماری ها علائم و درمان های خود را دارند که میتوان با استفاده از دستگاه قندخون آن را اندازه گیری کرد. یکی از روش های درمان و کنترل بیماری دیابت تزریق انسولین به بدن است در ادامه با ما همراه باشید تا باهم بررسی کنیم که انسولین چیست و چه زمانی مصرف میشود؟
انسولین چیست؟
انسولین یکی از هورمون های مهم و ضروری در بدن است. نقش انسولین در بدن جذب قند خون و تبدیل آن به انرژی است. پانکراس در بدن وظیفه تولید انسولین را دارد. در صورتی که بدن نتواند مقدار مورد نیاز بدن انسولین تولید کند و یا بدن نتواند انسولین تولید شده را جذب کند بیماری دیابت رخ میدهد و فرد ابتلا به دیابت مجبور به تزریق انسولین می شود.
اثرگذاری انسولین چگونه است؟
انسولین توسط پانکراس تولید میشود و گلوکز خون را تنظیم می کند. گلوگز از طریق غذا دریافت میشود و یا از آزاد شدن گلوگز جذب شده در بدن به وجود می آید. انسولین با باز کردن سلول های شما، گلوگز را از سطح خون شما به سمت دیگر سلول ها منتقل می کند در صورت نبود انسولین گلوگز توان ورود به دیگر سلول ها را ندارد و در خون میماند در این حالت سطح قند بالا رفته و هیپرگلیسمی ایجاد میشود.
انواع انسولین
در صورتی که بدن شما نتواند انسولین مورد نیاز خود را تولید و مصرف کند، ممکن است پزشک شما استفاده از تزریق انسولین را برای شما تجویز کند. انسولین ها انواع مختلفی دارند که طبق نیاز شما از هر یک از آنها استفاده می شود. انسولین ها بر اساس سرعت اثر بخشی، زمان لازم برای تحلیل انسولین، غلظت، نوع تزریق دسته بندی می شوند.
انسولین سریع اثر
این نوع انسولین بعد از گذشت 5 الی 10 دقیقه بعد از تزریق شروع به اثرگذاری میکند و این اثر گذاری میتواند 3 تا 5 ساعت ادامه داشته باشد. بهترین زمان اثر گذاری این انسولین یک الی دوساعت بعد از تزریق است.
انسولین کوتاه اثر
این نوع انسولین بعد از گذشت 30 الی 45 دقیقه پس از تزیق اثر خود را نشان می دهند و بعد از گذشت 5 تا 8 ساعت دیگر اثرگذاری ندارند و بیشترین میزان تأثیرگذاری آن دو ال چهار ساعت بعد از تزریق میباشد.
انسولین متوسط اثر
این انسولین از زمانی که وارد خون میشود تا زمان شروع به کار دو ساعت زمان لازم دارد اما اثر آن تا 14 الی 24 ساعت در بدن باقی می ماند بهترین زمان اثرگذاری این نوع انسولین 4 تا 12 ساعت بعد از تزریق است. انسولین ایزوفان (NPH) جزء انسولین های متوسط اثر است.
انسولین طولانی اثر
انسولین طولانی اثر بعد از یک ساعت پس از تزریق به خون می رسد و بعد از 3 الی 14 ساعت بعد از تزریق بیشترین تأثیرگذاری را دارد. تأثیر این نوع انسولین تا یک روز بعد ماندگار است. انسولین گلارژین در دسته انسولین های طولانی اثر قرار دارد.
نحوه تزریق انسولین
برای تزریق انسولین باید با استفاده از سرنگ انسولین، قلم یا پمپ انسولین این را انجام داد. نحوه صحیح تزریق انسولین را پزشک به شما آموزش می دهد. انسولین را میتوان در زیر پوست قسمت هایی همچون شکم، بازو، باسن و ران خود تزریق کنید. در صورتی که میخواهید انسولین را به شکم خود تزریق کنید باید توجه کنید که پنج سانتی متر از ناف خود فاصله بدهید در غیر این صورت جذب انسولین صورت نمی گیرد. بهتر است محل تزریق انسولین را هر بار تعویض کنید تا در طولانی مدت سوزن انسولین پوست شما را زخم نکند.
مصرف انسولین در هر فردی به میزان سطح گلوگز در خون بستگی دارد که پزشک معالج با توجه به شرایط شما میزان آن را معین می کند. همچنین این میزان به سبک زندگی، رژیم غذایی، میزان تحرک و شدت بیماری دیابت فرد وابسته است.
عوارض مصرف انسولین
مصرف انسولین علاوه بر اینکه برای کسانی که قندخون بالایی مهم و مفید است میتواند عوارضی هم در برداشته باشد این عوارض عبارتند از:
- ایجاد زخم و التهاب در محل تزریق انسولین
- کاهش شدید قندخون
- افزایش وزن
پیشنهاد میکنیم برای اطلاعات بیشتر در مورد کاهش قند خون بعد از تزریق انسولین میتوانید مقاله کاهش ناگهانی قند خون چه خطراتی دارد را مورد بررسی قرار دهید.
در این بین کاهش قندخون یا هیپوگلیسمی که یکی از عارضه های مصرف انسولین است میتواند به علائم جدی و خطرناکی همچون: احساس گیجی، گرسنگی و ضعف، تپش قلب، سردرد و سرگیجه، تشنج، لکنت زبان داشته باشد در این مواقع بهتر است فرد هرچه سریع تر از مواد غذایی دارای کربوهیدرات استفاده کند. آبمیوه ها و نوشابه ها میتوانند در این مواقع مؤثر باشند.
یکی از موارد خطر بعد از تزریق انسولین خواب آلودگی است اگر بعد از ترزیق انسولین احساس نیاز به خواب داشتید یعنی بدن شما نیاز به دریافت کربوهیدرات دارد و باید آن را جدی بگیرید در صورتی که به این علائم بی تفاوت باشید و بخوابید بدن در خواب وارد شرایط هیپوگلیسمی میشود و این شرایط میتواند خطر مرگ را در پی داشته باشد.
در صورت داشتن علائم جدی در اثر استفاده از انسولین بهتراست به پزشک خود مراجعه کنید همچنین بهتر است برای حفظ سلامت خود و پیشگیری از ابتلا به بیماری دیابت و تزریق انسولین تغذیه مناسبی داشته باشید، اضافه وزن نداشته باشید و ورزش کردن را در برنامه روزانه خود قرار دهید. همچنین مقاله ورزش برای افراد مبتلا به دیابت باید چگونه باشد را نیز مطالعه کنید.
همه افراد دیابتی باید انسولین مصرف کنند؟
سلام خیرف اگر دیگر روش های درمانی پاسخگو نباشد پزشک تزریق انسولین را تجویز میکند.